Laterale tenodese
Wat is een laterale tenodese?
Een laterale tenodese, of een Lemaire plastiek, is een extra versteviging aan de buitenzijde (laterale zijde) van de knie die doorgaans ten tijde van een voorste kruisband reconstructie wordt gedaan. Deze versteviging wordt gedaan met lichaamseigen weefsel (een centrale strip van de tractus iliotibialis), wat wordt omgeleid onder de buitenband van de knie. Door de richting van deze laterale tenodese wordt er extra rotatie stabiliteit gecreëerd, en wordt de kans op het opnieuw scheuren van de voorste kruisband verlaagd.
De laterale tenodese waarbij het een deel van de tractus iliotibialis onder de buitenband wordt doorgenomen en wordt vastgezet op het bovenbeen.
Wat doet een laterale tenodese?
Zoals bij onderstaand anatomisch plaatje goed zichtbaar is, is de laterale tenodese een soort reconstructie van het ALL, het anterolaterale ligament, wat in elke knie aanwezig is. Bij een gescheurde kruisband is er ook vaak letsel van het ALL, wat zorgt voor extra rotatie instabiliteit. Het ALL, en dus ook de laterale tenodese fungeren dus als een weerstand voor het naar binnen draaien van het onderbeen, en dat is ook waar de voorste kruisband voor stabiliteit zorgt. Het zorgt dus voor een extra rotatie stabiliteit.
Het anterolaterale ligament. Deze bevindt zich aan de buitenzijde van de knie en verbindt het boven- en scheenbeen.
Wanneer is een laterale tenodese nodig?
Verschillende factoren kunnen zorgen voor een verhoogde kans op opnieuw scheuren van de kruisband na een reconstructie, zoals hypermobiliteit (bovengemiddelde bewegingsuitslagen), jonge leeftijd, deelnemen aan hoog risico sporten zoals contactsporten of een forse rotatie instabiliteit. In deze gevallen kan het zinvol zijn om gelijk bij een voorste kruisband scheur ook een laterale tenodese uit te voeren.
Hetzelfde geldt voor een revisie kruisband reconstructie in verband met het scheuren van een eerdere voorste kruisband reconstructie. In deze gevallen is het risico van het opnieuw scheuren ook groter en dan kan deze extra ingreep zinvol zijn.
Waarom scheurt een voorste kruisband opnieuw?
Er zijn verschillende redenen te noemen waarom een kruisband reconstructie opnieuw scheurt, waaronder:
- Anatomische factoren zoals hypermobiliteit maar ook een afwijkende beenas of verhoogde hellingshoek van het onderbeen kunnen het risico op opnieuw scheuren vergroten.
- Technische fouten: Niet correct plaatsen van de voorste kruisband reconstructie kan het opnieuw scheuren van de voorste kruisband veroorzaken.
- Blijvende instabiliteit: Soms is er meer kapot dan alleen de voorste kruisband, en is dus een reconstructie van de voorste kruisband alleen niet voldoende om de knie stabiel te krijgen.
- Biologische factoren: Het ingroeien van de nieuwe kruisband kan bijvoorbeeld door roken negatief worden beinvloed
- Herhaald letsel: Weer een nieuwe blessure kan voor het opnieuw scheuren van de kruisband zorgen.
Wat is het wetenschappelijke bewijs voor een laterale tenodese?
Recent samenvattend onderzoek van meerdere studies toont aan dat een laterale tenodese de kans op een herhaalde scheur van de voorste kruisband kan verminderen, vooral bij jonge patiënten. Het percentage dat opnieuw een voorste kruisband scheur doormaakte daalde met 70% als mensen ook een laterale tenodese hadden gekregen. Dus omgerekend kan je dan stellen dat het risico 3x lager is op het opnieuw scheuren van de voorste kruisband als er een laterale tenodese aan is toegevoegd.
Zijn er nadelen aan een laterale tenodese?
Omdat de knie met een laterale tenodese iets ‘steviger’ wordt gemaakt dan wanneer je alleen de voorste kruisband reconstructie doet, merken de meeste mensen na een operatie dat de knie iets stugger aanvoelt in de eerste periode van herstel. Omdat het feitelijk dus 2 operaties in 1 zijn is er ook iets meer pijn in de beginperiode. Op termijn is er echter geen significant verschil meer ten opzichte van een standaard kruisband reconstructie.
Heb ik een laterale tenodese nodig?
Ook al is uit de studies gebleken dat het een effectieve aanvullende procedure kan zijn om het risico op het opnieuw scheuren van de voorste kruisband te verminderen, is dit niet voor iedereen het geval. Als je je afvraagt of dit ook voor jou geldt, neem dan contact op voor een evaluatie en advies.